TRƯỜNG CHÍNH TRỊ - GIA LAIhttps://truongchinhtri.gialai.gov.vn/uploads/logo.png
Chủ nhật - 30/03/2025 10:285040
Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là kết quả tổng hợp của sức mạnh đại đoàn kết toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta trên khắp cả nước. Chiến trường Bình Định trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước 21 năm nói chung, thắng lợi tháng 3 năm 1975 nói riêng, góp phần quan trọng làm nên Đại thắng mùa Xuân năm 1975 là minh chứng sống động cho điều đó.
1. Góp phần đánh bại các chiến lược chiến tranh của Mỹ; tạo thế, tạo lực tạo thời cơ cho trận đánh cuối cùng Một là, góp phần đánh bại các chiến lược chiến tranh của Mỹ. Trong 21 năm kháng chiến chống Mỹ, cứu nước chiến trường Bình Định đã góp phần quan trọng cùng quân và dân ta ở miền Nam nói riêng, cả nước nói chung, lần lượt làm thất bại các chiến lược chiến tranh của đế quốc Mỹ. Trong giai đoạn 1954 -1960, trước hết, Bình Định là điểm tập kết 300 ngày (đợt 4) của ta. Trong 300 ngày ấy (ngày 16/5/1954 là thời hạn cuối cùng), Bình Định đã làm tròn vai trò của mình. Từ đó, tạo điều kiện thuận lợi, góp phần (cùng các địa phương khác ở miền Nam, đợt 1 – 80 ngày, đợt 2 – 100 ngày và đợt 3 – 200 ngày) đưa 120.000 cán bộ, chiến sĩ, đồng bào, học sinh và hàng nghìn tấn máy móc, thiết bị, vũ khí tập kết ra Bắc – Bước chuẩn bị cần thiết về công tác cán bộ và cơ sở vật chất, tinh thần để thực hiện đồng thời hai nhiệm vụ chiến lược ở hai miền Nam, Bắc trong giai đoạn 1954 – 1975.
Tiếp đó, trong giai đoạn này, chiến trường Bình Định đã góp phần quan trọng làm phá sản chiến chiến tranh đơn phương của kẻ địch trên địa bàn tỉnh. Với những thắng lợi quan trọng trên cả hai mặt trận quân sự và chính trị, đặc biệt là với thắng lợi của cuộc khởi nghĩa Vĩnh Thạnh (1959), đã góp phần quan trọng cùng toàn miền Nam làm phá sản hoàn toàn chiến lược chiến tranh đơn phương của chúng. Sang giai đoạn 1961 – 1965, chiến trường Bình Định lại cùng với miền Nam làm nên những chiến thắng vang dội. Đặc biệt, với những chiến thắng lớn: An Lão (07/12/1964), phong trào Đồng khởi Khu Đông (1964), Đèo Nhông – Dương Liễu (05/01/1965)vàĐồi 10 (Hoài Nhơn) – 23/02/1965...đã góp phần quan trọng đánh bại hoàn toàn chiến lược “Chiến tranh đặc biệt” của Mỹ, tạo ra thế trận mới cho cách mạng miền Nam nói chung, trên địa bàn Bình Định nói riêng. Tương tự như vậy, giai đoạn 1965 – 1975, trên địa bàn Bình Định, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh, quân và dân ta đã lần lượt làm thất bại các chiến lược chiến tranh “Chiến tranh cục bộ” (1965 – 1968), “Việt Nam hóa chiến tranh” (1969 – 1975) với những chiến thắng lẫy lừng như Tết Mậu thân (1968), chiến thắng giải phóng Hoài Ân (1972)...
Hai là, góp phần tạo thế, tạo lực, tạo thời cơ cho trận đánh cuối cùng. Những năm 1973 – 1974, thực hiện chỉ đạo của Trung ương Đảng và Khu ủy Khu V, Tỉnh ủy Bình Định đã lãnh đạo quân và dân trong tỉnh thực hiện tốt Nghị quyết 21 (1973) của Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Khóa III: “Đoàn kết toàn dân, đấu tranh trên ba mặt trận chính trị, quân sự, ngoại giaomột cách hết sức chủ động, linh hoạt, tùy theo từng lúc, từng nơi mà kết hợp giữa các mặt trận đó cho thích hợp, để buộc địch phải thi hành nghiêm chỉnh Hiệp định Pari về Việt Nam, không ngừng giữ vững và phát triển lực lượng của cách mạng về mọi mặt, thắng địch từng bước và chủ động trong mọi tình huống, đưa cách mạng miền Nam tiến lên”(1). Đồng thời, quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm chỉnh chỉ đạo cụ thể của Nghị quyết 21 đối với cách mạng miền : “Trong tình hình mới, vận dụng phương châm đấu tranh phải gắn liền với yêu cầu giành dân, giành quyền làm chủ là nhằm giành thế mạnh để thắng địch. Hướng phản công và tiến công của ta hiện nay phải nhằm đánh bại kế hoạch bình định và lấn chiếm của địch, đặc biệt làvùng đồng bằng và vùng giáp ranh. Phải tuỳ nơi, tuỳ lúc mà áp dụng phản công và tiến công một cách chủ động linh hoạt”(2). Cụ thể hơn:“Đối với vùng giải phóng (bao gồm các căn cứ địa), phải đoàn kết toàn dân, đoàn kết quân và dân, vừa sản xuất vừa chiến đấu, phải xây dựng mạnh cả về quân sự, chính trị, kinh tế và phải giữ vững bằng mọi cách. Đối với vùng tranh chấp (bao gồm cả vùng làm chủ ở nhiều mức độ khác nhau), phải giữ vững cả thế và lực của ta, và từng bước chuyển lên; phải nắm được dân, xây dựng và phát triển được thực lực, đưa phong trào quần chúng tiến lên. Trong vùng địch kiểm soát, cần lãnh đạo quần chúng đấu tranh hợp pháp chống các hình thức kìm kẹp, đòi chính quyền địch thực hiện các yêu cầu thiết thân của quần chúng, gắn liền với việc đòi thi hành Hiệp định”(3). Thực hiện Nghị quyết 21 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá III, nghị quyết khu ủy Khu V và Nghị quyết Đại hội lần thứ XI của Đảng bộ tỉnh, Đảng bộ cùng quân và dân tỉnh nhà làm nên những chiến công mới. Thứ nhất, “Năm 1973, ta không những ngăn chặn, từng bước đẩy lùi kế hoạch “tràn ngập lãnh thổ” của địch hòng lấn chiếm và “bình định” vùng giải phóng, mà còn xây dựng, phát triển thực lực cách mạng, đẩy phong trào quần chúng ở các vùng địch kiểm soát lên cao”(4). Thứ hai, “Năm 1974, quân dân Bình Định không chỉ đánh bại căn bản âm mưu và thủ đoạn đánh phá, lấn chiếm và “bình định” của Mỹ - ngụy ở địa phương, mà còn nỗ lực tạo ra được những cơ sở cần thiết về vật chất và tinh thần, về thế và lực mới, sẵn sàng cùng quân dân cả nước bước vào mùa Xuân lịch sử 1975”(5). Như vậy, hai năm 1973 – 1974, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh, trực tiếp là Tỉnh ủy, tại chiến trường Bình Định, ta đã thực hiện tốt Nghị quyết Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 21 - Nghị quyết cơ bản và quan trọng nhất,sau khi Hiệp định Pari được ký kết. Với việc thực hiệnnghị quyết 21, quân và dân Bình Định đã góp phần quan trọng tạo thế, tạo lực, tạo thời cơ cho trận đánh cuối cùng, trong giai đoạn quyết định của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. 2. Đóng góp cho đại thắng mùa Xuân năm 1975 Một là, sau khi chiến dịch Tây Nguyên giành thắng lợi (3/1975), Đảng bộ tỉnh Bình Định đã xác định và nắm bắt chính xác thời cơ: Chế độ sài gòn đứng trước sự sụp đổ hoàn toàn, tinh thần lực lượng địch tại Bình Định đã hoang mang đến cực độ. Trên cơ sở đó, phát động kịp thời quân và dân toàn tỉnh tham gia tổng tiến công và nổi dậy giải phóng tỉnh Bình Định. Đảng bộ tỉnh, trực tiếp là Tỉnh ủy đã huy động lực lượng vũ trang, lực lượng chính trị tại chỗ đánh đổ hoàn toàn chính quyền địch và lực lượng quân sự của chúng trên địa bàn tỉnh, giành chính quyền về tay nhân dân (31/3/1975). Hai là, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh, trên chiến trường Bình Định đã hỗ trợ, hiệp đồng cùng chiến trường miền Nam giành thắng lợi. Chiến trường Bình Định đã góp phần vào thắng lợi của Chiến dịch Tây Nguyên - “Bước ngoặt cục diện chính trị, quân sự” cho toàn miền Nam và Chiến dịch Huế - Đà Nẵng, giáng đòn quyết định, làm phá sản kế hoạch co cụm chiến lược của chúng. Trong đó, quan trọng nhất là những đòn tiến công mạnh mẽ của Sư đoàn 3 Sao Vàng tại khu chiến Bình Khê (Tây Sơn) đã thu hút, kiềm chế và tiêu diệt một bộ phận cơ bản Sư đoàn 22 - Lực lượng cơ động chủ yếu, quan trọng của địch ở Bình Định. Ba là, sau khi tỉnh Bình Định được giải phóng (31/3/1975), Đảng bộ tỉnh đã quán triệt và chỉ đạo thực hiện tốt chủ trương của Bộ Chính trị. Đảng bộ tỉnh đã động viên quân và dân Bình Định, đóng góp sức người, sức của tới mức cao nhất phục vụ cho chiến dịch Hồ Chí Minh, giải phóng hoàn toàn miền Nam: “...thanh niên bổ sung cho Sư đoàn 3 tiến thẳng vào mặt trận phía Nam. Cảng Quy Nhơn đón hàng chục tàu chở các đơn vị của Quân đoàn II. Hàng trăm xe quân sự, xe vận tải, xe ca và hàng ngàn tấn lương thực, thực phẩm xăng dầu được huy động kịp thời cung cấp cho quân đoàn II hành quân thần tốc vào Nam”(6).
Như vậy, với chiến thắng ngày 31 tháng 3 năm 1975 và những đóng góp đã phân tích trên cho thấy, Đảng bộ, quân và dân Bình Định đã đã góp phần xuất sắc cùng toàn miền Nam nói riêng, cả nước nói chung, kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Đồng thời, góp phần “kết thúc vẻ vang quá trình 30 năm giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc bắt đầu từ Cách mạng tháng Tám, chấm dứt vĩnh viễn ách thống trị hơn một thế kỷ của chủ nghĩa đế quốc trên đất nước ta, làm cho Tổ quốc ta vĩnh viến độc lập, thống nhất và đưa cả nước tiến lên CNXH”(7). 3. Bài học cho hôm nay Một là, bài học về phát huy sức mạnh đại đoàn kết. Từ việc đóng góp của chiến trường Bình Định cho công cuộc giải phóng hoàn toàn miền Nam cho chúng ta bài học hết sức quý báu. Thứ nhất, Đảng bộ Bình Định cần tiếp tục phát huy bài học này trong đóng góp vào sự nghiệp CNH, HĐH và hội nhập quốc tế của cả nước. Bằng thế mạnh và nguồn lực sẵn có, nhất là các nguồn lực về du lịch và giao thông...Bình Định tiếp tục là cầu nối và nút giao thông góp phần vào chiến lược phát triển miền Trung và Tây Nguyên nói riêng cả nước nói chung. Thứ hai,tranh thủ sự ủng hộ, giúp đỡ của các tỉnh bạn và các bộ, ban, ngành Trung ương để phát triển địa phương. Phát huy truyền thống đoàn kết trong kháng chiến, Bình Định cần tiếp tục tranh thủ vận hội mới của đất nướcvà kết hợp sức mạnh nội lực với sức mạnh của khu vực và cả nước để đưa tỉnh nhà cất cánh tiến bước mạnh mẽ hơn nữa trong kỷ nguyên mới. Hai là, bài học về tính chủ động, sáng tạo của Đảng bộ tỉnh. Tổng kết 30 năm cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, cứu nước (1945 -1975), Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đã rút ra bài học rất quan trọng: “không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng bộ trên cơ sở quán triệt và vận dụng sáng tạo đường lối, chủ trương của Đảng”(8).Tiếp tục phát huy bài học này, hôm nay, Đảng bộ tỉnh Bình Định sẽ chủ động, sáng tạo lãnh đạo quân và dân trong tỉnh góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ công nghiệp hoá, hiện đại hoá và hội nhập quốc tế. Tóm lại, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh Bình Định, Chiến trường Bình Định đã có đóng góp vô cùng quan trọng cho cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Những cống hiến ấy cả cho quá trình đánh bại kẻ địch từng bước, từng chiến lược đến cuộc tổng tiến công và giải phóng hoàn toàn miền Nam.Những đóng góp quý báu ấy cũng để lại cho chúng ta ngày hôm nay nhiều suy ngẫm nhất là những bài học kinh nghiệm quý báu về đại đoàn kết và chủ động, sáng tạo.
Thành phố Quy Nhơn hôm nay. (Ảnh: Hoàng Đức Ngọc)
Dưới sự lãnh đạo sáng suốt và tài tình của Đảng Cộng sản Việt Nam nói chung, Đảng bộ tỉnh nói riêng, chúng ta hoàn toàn có thể hy vọng rằng thắng lợi vĩ đại và những bài học quý của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước nói chung,Bình Định nói riêng, tiếp tục được phát huy trong thế kỷ XXI. Và vì thế, sẽ tiếp tục cùng cả nước, thực hiện thắng lợi những nhiệm vụ to lớn có ý nghĩa lịch sử, Bình Định vững bước trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, góp phần quan trọng sớm xây dựng thành công một Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc./. Chú thích: 1, 2, 3,Đảng Cộng sản Việt Nam, Nghị quyết số 21 – NQ/TW ngày 13/10/1973 của Hội nghị BCH TW Khóa III (trích theo Báo ĐT ĐCSVN). 4. Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bình Định, Lịch sử Đảng bộ tỉnh Bình Định, tập 3 (1954 – 1975) – Công ty in Nhân dân Bình Định, xuất bản tháng 9/2015, tr. 254. 5. Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bình Định, sđđ, tập 3, tr.268 6. Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bình Định, sđđ, tập 3, tr.288 7. Đảng Cộng sản Việt Nam, Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ IV,(Sđd). 8. Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bình Định, sđđ, tập 3, tr 296
Tác giả bài viết: ThS Lê Văn Minh – Khoa Xây dựng Đảng Ảnh chụp và Ảnh tư liệu: Hoàng Đức Ngọc